Astım hakkında bilinmeyenler

Dünyada 300 milyon astım hastası olduğunu biliyor muydunuz?

Astım, kişilerde solunum yollarının çevresel faktörlere karşı aşırı duyarlı olmasına denilmektedir. Krizler (ataklar) halinde medyana gelen bu hastalıkta toz, duman, koku, alerjen maddeler gibi çevresel etkenler birer uyarıcı niteliği taşır ve kişilerde soluk darlığına sebep olur. Bunların yanında sanayileşme, evcil hayvan beslenen evlerin sayısındaki artış, havadaki kirlilik ve nem oranının yüksekliği astım krizlerinde tetikleyici rol oynamaktadır. Kalıtsal olarak da gelişen astım, tedavi edilmez ise a??rba?l? sorunlara yol açar. Okan Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melahat Bekir Külah astım hakkında bilinmeyenleri anlattı.

Astım bulaşıcı değildir

Astımın ortaya çıkmasına, bazı genetik (kişisel) ve çevresel riskler sebep olmaktadır. Kalıtımın, cinsiyet ve şişmanlık gibi bireyin kendisine ve ailesine ait faktörler olduğunu söyleyen Külah, "Çevremizde bulunan ve sık karşılaştığımız bazı etkenler, genetik olarak yatkın olan kişilerde astımın ortaya çıkmasına sebep olur. Bir enfeksiyon durumu söz konusu olmadığından astım hastalığının bir kişiden diğer bir kişiye bulaşması söz konusu değildir” dedi.

Astım ilaçları bağımlılık yapmaz

Astımın tedavisinde umumi olarak soluk açıcı ilaçlar kullanılmaktadır. Astımda sprey ya da kuru toz şeklinde ilaçların kullanılmasının bağımlılık yapmasının söz konusu olmadığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Melahat Bekir Külah, "Sprey/kuru toz uygulayıcıları kullanıldığında, ilaç hedef bölgeye vücutta dolaşmadan, doğrudan ulaşmaktadır. Bu yolla ilaç verilmesinin bağımlılık yapması söz konusu değildir. Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar akciğerlere ziyan vermez. Bu tür ilaçlar uzun araştırmalar sonucu geliştirilmiş tabip tarafından olası fayda ve zararı göz önüne alınarak hastaya verilmektedir” diye belirtti.

Kortizonun neredeyse hiç yan etkisi yoktur

Astımlı hastalara kortizon, hastalığın alevlendiği ya da kriz durumlarında, ağızdan ya da enjeksiyon yoluyla verilir. "Kana derhal derhal hiç karışmayan sprey şeklindeki kortizonun ise neredeyse hiç yan etkisi yoktur” diyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı, bazı hastalarda sprey şeklindeki kortizon kullanımına bağlı ses kısıklığı ya da kuru öksürük gibi şikâyetlerin olabileceğini, bu tür şikâyetlerin de spreyi kullandıktan sonra ağzın çalkalanması ile önlenebileceğini söyledi.

Şikayetler geçince ilaç kullanımı bırakılmamalı

Astım şikâyetleri düzelse de ilaçları azaltma ya da bırakma kararı, asla hasta tarafından kendi kendine verilmemelidir. Astım da bronşlardaki daralma her ne kadar art dönüşümlü olsa da, noksan tedavi bronşlardaki daralmanın kalıcı hale gelmesine sebep olabilir. Astım ilaçların ne kadar süre ile kullanılması kararı uzmanlara bırakılmalıdır.

Hastalar tabip önerisinde spor yapabilir

Doğru tedavi edilen ve denetim altında olan astım, kişinin hayatını etkilemez. Astımlı hasta, doktorunun önerisi doğrultusunda spor yapabilir. Yalnızca, bazı hastalarda spor öncesi soluk açıcı ilaç kullanımı lüzumlu olabileceğini söyleyen Külah, bunların yanında spordan ziyade; spor yapılan yerin tozsuz olması gerektiğini vurguladı.

Hamilelikte astım tedavi edilmez İse bebeğe ziyan verir

"Astımlı hastaların yaklaşık üçte birinde gebelik sırasında astım belirtileri hafifler, üçte birinde değişmez, üçte birinde ise kötüleşir” diyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı, "Sprey şeklindeki ilaçların neredeyse hiç yan etkisi yoktur. Bu nedenle gebelikte tabip önerisi doğrultusunda güvenle kullanılabilirler. Bebeğe asıl ziyan verecek olan hekimin kontrolü altında verilecek olan ilaçlar değil, annenin astıma bağlı tedavi edilmemiş sorunlarıdır. Bu nedenle, astımlı hastaların gebelik boyunca tabip kontrolünde olmaları gerekmektedir” şeklinde açıklamalarda bulundu.